همه گیری کووید-۱۹ نه تنها جان انسان‌ها، بلکه اقتصاد صنایع سرگرمی را نیز به شدت تحت تاثیر قرار داد. صنعت سینما و سریال‌سازی، به عنوان یکی از بزرگترین قربانیان این بحران، با ضررهای مالی بی‌سابقه، تغییرات ساختاری و انقلابی در نحوه تولید و مصرف محتوا روبرو شد. در این مقاله، با نگاهی عمیق به آمار، رویدادها و تحولات این صنعت، تأثیرات اقتصادی کرونا را بررسی می‌کنیم و پاسخ این سوال را می‌یابیم:
آیا سینما هرگز به دوران پیش از کرونا باز خواهد گشت؟
۱. فروپاشی گیشه: سینماهای تعطیل، درآمدهای تبخیر شده
- تعطیلی سالن‌ها: در مارس ۲۰۲۰، بیش از ۹۵% سالن‌های سینمای جهان تعطیل شدند.
- ضررهای مالی:
- صنعت سینمای جهانی در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۲ میلیارد دلار ضرر کرد (منبع: Motion Picture Association).
- فروش بلیط در آمریکا از ۱۱.۴ میلیارد دلار در ۲۰۱۹ به ۲.۲ میلیارد دلار در ۲۰۲۰ سقوط کرد.
- نمونه‌های نمادین:
- فیلم «No Time to Die» (جیمز باند) با ۶ بار تأخیر، ۱۰۰ میلیون دلار فقط در هزینه‌های تبلیغاتی اضافه پرداخت کرد.
- «تنت» کریستوفر نولان با فروش ۳۶۳ میلیون دلاری، در برابر بودجه ۲۰۰ میلیون دلاری، یک شکست تجاری محسوب شد.
۲. ظهور استریمینگ: نجات‌دهنده یا قاتل سینما؟
همزمان با تعطیلی سینماها، سرویس‌های استریمینگ به قهرمانان جدید صنعت تبدیل شدند:
- رشد انفجاری:
- نتفلیکس در ۲۰۲۰، ۳۷ میلیون مشترک جدید جذب کرد (رشد ۲۲%).
- دیزنی پلاس تنها در ۸ ماه به ۱۰۰ میلیون کاربر رسید.
- تغییر استراتژی استودیوها:
- «مولان» و «Soul» به صورت اختصاصی روی دیزنی پلاس منتشر شدند.
- «جادوگران» برادران وارنر به صورت همزمان در HBO Max و سینماها اکران شد.
- واکنش خشمگینانه سینما داران: مدیران سینماهای AMC، انتشار همزمان فیلم‌ها را «خیانت به صنعت» خواندند.
۳. تولید متوقف شده: زنجیره تامین شکسته
- تعطیلی فیلمبرداری ها:
- بیش از ۵۰۰ پروژه سینمایی و تلویزیونی در ۲۰۲۰ متوقف شدند.
- هزینه‌های اضافی بهداشتی (تست‌های کووید، قرنطینه اجباری) تا ۲۰% به بودجه فیلم‌ها اضافه کرد.
- تأثیر بر اشتغال:
- اتحادیه بازیگران (SAG-AFTRA) اعلام کرد ۱۲۰ هزار عضو آن در ۲۰۲۰ بیکار شدند.
- صنعت جلوه‌های ویژه (VFX) تنها بخشی بود که با رشد ۱۵%ی مواجه شد!
۴. تغییر الگوهای مصرف: عادت‌های جدید تماشاگران
- مرگ تجربه جمعی؟: نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند ۳۰% تماشاگران ترجیح می‌دهند حتی پس از کرونا، فیلم‌ها را در خانه تماشا کنند.
- رشد محتوای سریالی:
- سریال‌های کوتاه و محدود (Miniseries) مانند «The Queen's Gambit» با هزینه‌های کمتر، سودآوری بالاتری داشتند.
- تولید سریال‌های محلی برای پلتفرم‌ها (مثل «جنگل نروژی» ساخته ایران برای نتفلیکس).
- تولد فرمت‌های جدید:
- کنسرت‌های مجازی (مثال: «Travis Scott در Fortnite» با ۱۲ میلیون بیننده).
- فیلم‌های ساخته شده در قرنطینه (مثل «Locked Down» با فیلمبرداری در خانه بازیگران).
۵. پاسخ صنعت: انطباق یا مرگ؟
- اکران ترکیبی (Hybrid Release):
- «خانم مارول» در ۲۰۲۱ هم در سینماها و هم دیزنی پلاس اکران شد و ۱۳۰ میلیون دلار فروخت.
- «دانکرک» در چین به صورت رایگان پخش شد تا مخاطبان را به سالن‌ها بازگرداند.
- استراتژی‌های قیمت‌گذاری:
- کمپانی‌ها برای تماشای فیلم در خانه، قیمت‌های بالایی تعیین کردند (مثلا ۳۰ دلار برای «Mulan»).
- حمایت دولت‌ها:
- فرانسه ۳۴ میلیون یورو به سینماها کمک کرد.
- ایران با کاهش مالیات سالن‌ها و حمایت از جشنواره‌های مجازی واکنش نشان داد.
۶. آینده صنعت: درس‌هایی از بحران
- سلطه استریمینگ ادامه دارد: پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۲۵، درآمد پلتفرم‌ها به ۱۳۵ میلیارد دلار برسد.
- احیای سینماها با تجربه لوکس:
- سالن‌های با صندلی‌های محدود، غذای گرانقیمت و سیستم‌های دالبی اتموس.
- مثال: سینماهای Alamo Drafthouse که ترکیبی از رستوران و سالن نمایش است.
- تولید چابک‌تر: استفاده از تکنولوژی‌هایی مثل LED Volume (استفاده شده در «The Mandalorian») برای کاهش هزینه‌های ساخت.
نتیجه‌گیری: صنعتی که هرگز همان نخواهد شد
کرونا به صنعت سینما و سریال‌سازی ثابت کرد که انعطاف پذیری تنها راه بقاست. اگرچه سالن‌های سینما به تدریج بازگشته‌اند، اما نبرد با استریمینگ و تغییر عادت‌های تماشاگران ادامه دارد. آینده این صنعت احتمالاً ترکیبی خواهد بود از:
- تجربه لوکس سینمایی برای علاقه‌مندان به تماشای جمعی.
- سلطه محتوای دیجیتال با دسترسی سریع و ارزان.
- تولیدات بین‌المللی که مرزهای زبانی و فرهنگی را محو می‌کنند.
بدون دیدگاه